Historia
Aktualizacja: 24 lipca 2024
Pierwsze wzmianki o pojawieniu się chóru na Politechnice Łódzkiej sięgają czasów prawie „zamierzchłych”, bo lat 50. XX wieku. Pierwszy mieszany chór Politechniki Łódzkiej powstał w 1951 roku. Wiosną 1953 dołączyły do niego działające na PŁ małe chóry męskie (przy VIII DS, III roku Wydz. Mechanicznego i II roku Wydz. Włókienniczego) tworząc jeden mieszany chór ogólnouczelniany. W tym samym czasie powstały również orkiestra i sekcja baletu, tworząc razem Zespół Pieśni i Tańca Politechniki Łódzkiej. Ten pierwszy chór działał z przerwami do 1965 roku. Niewiele wiadomo o jego ówczesnych osiągnięciach. Z nielicznych zachowanych z tych czasów zapisków wynika, że chór w 1954 roku koncertował m. in. w Filharmonii Łódzkiej, gdzie w ramach Wieczorów Moniuszkowskich wykonywał mazura ze „Strasznego Dworu”, w 1955 zdobył wyróżnienie na V Światowym Festiwalu Młodzieży i Studentów w Warszawie, występował na uroczystościach uczelnianych i w zakładach pracy na terenie Łodzi, a w 1960 roku brał udział w ogólnopolskich obchodach 550-lecia bitwy pod Grunwaldem.
Chór PŁ w latach 50. XX wieku:
Chór PŁ w 1961 roku:
Istniejący do dziś Akademicki Chór Politechniki Łódzkiej wznowił, już nieprzerwaną tym razem działalność, w roku 1968, z inicjatywy studentów Wydziału Elektrycznego. Początkowo jako chór męski, ale w następnym roku stał się już chórem mieszanym i tak już pozostało. Nie licząc tych prawie zapomnianych i pełnych zawirowań lat istnienia pierwszego chóru można stwierdzić, że na pewno jesteśmy już 50-latkami, choć średnia wieku członków chóru nie przekracza dwudziestu kilku lat.
Czym jest AChPŁ? To grupa pełnych entuzjazmu młodych ludzi – studentów i absolwentów Politechniki Łódzkiej, a także innych łódzkich uczelni i szkół średnich. Ludzi tych łączy miłość do muzyki, radość wspólnego tworzenia i bycia ze sobą, przyjaźń, która trwa nawet wtedy, gdy los rzuca daleko lub inne sprawy życiowe nie pozwalają na dalsze śpiewanie w chórze. Zdarza się też, że więzi między chórzystami i chórzystkami stają się tak mocne, że stają oni na ślubnym kobiercu, a wtedy chór śpiewa na ich ślubie.
Członkowstwo w chórze to nie tylko przyjemność przebywania w miłym towarzystwie podczas prób, warsztatów, czy wyjazdów na konkursy, festiwale lub koncerty, ale także godziny ciężkiej pracy wymagającej systematyczności, skupienia, dyscypliny i zawsze dyspozycji głosowych i kondycyjnych. Nagrodą za podejmowany trud przygotowań utworów są sukcesy odniesione na konkursach i festiwalach krajowych i zagranicznych – złote, srebrne i brązowe medale, a także gorące brawa i nieraz nawet owacje na stojąco słuchaczy koncertu.
Repertuar chóru to cały wachlarz: od znanych i mniej znanych dzieł muzyki sakralnej, utworów muzyki klasycznej, dzieł oratoryjnych po wszelkiego rodzaju muzykę rozrywkową, a także pieśni ludowe różnych narodów. Chór wykonywał i wykonuje kompozycje twórców rozmaitych epok historycznych – od średniowiecza po współczesność. Często korzysta z dorobku polskich kompozytorów współczesnych, w tym również kompozytorów łódzkich. Z okazji 35-lecia chóru powstał utwór p.t. „Mozaika Jubileuszowa” skomponowany przez Sławomira Kaczorowskiego profesora Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi i byłego dyrygenta AChPŁ. Utwór ten został zaprezentowany podczas VI Łódzkiego Festiwalu Chóralnego „Cantio Lodziensis”, a chór za to wykonanie został uhonorowany nagrodą za najlepsze wykonanie utworu kompozytora łódzkiego.
Na przestrzeni ponad 50 lat kierowało chórem kilkunastu dyrygentów. Najdłużej, bo od 1993 do 2019 roku kierownikiem artystycznym chóru był Jerzy Rachubiński, pod którego kierownictwem zespół odniósł wiele sukcesów w kraju i za granicą. Od grudnia 2019 roku dyrygentem chóru jest Mariusz Lewy.
Wieloletnia historia Akademickiego Chóru Politechniki Łódzkiej to liczne koncerty w Łodzi, innych miastach Polski, a także tournee koncertowe w wielu krajach Europy oraz udział w festiwalach i konkursach chóralnych polskich i zagranicznych. Nie sposób tu wymienić wszystkich imprez, w których chór uczestniczył na przestrzeni 50 lat. Wiele z nich niestety nie zostało odnotowanych, zwłaszcza tych, które miały miejsce w pierwszych latach istnienia zespołu. W ostatnim dziesięcioleciu, chór brał udział w ciągu każdego roku w około 20 różnych – mniejszej lub większej wagi przedsięwzięciach muzycznych. W pamięci zostają przede wszystkim tournee zagraniczne oraz udział w międzynarodowych konkursach chóralnych, zdobywane tam medale czy dyplomy i uznanie międzynarodowego jury, a także publiczności. Uważa się, że świadczą one o pozycji i poziomie chóru.
W ujęciu chronologicznym przedstawia się to tak:
1972r. – Praga – Czechosłowacja – pierwszy wyjazd zagraniczny (wymiana kulturalna)
1974r. – Anglia – Torquay – zaproszenie Torquay Girls’ Grammar School (wymiana kulturalna)
1985r. – Szkocja – Glasgow – zaproszenie Strathclyde University (wymiana kulturalna)
1988r. – ZSRR – Kijów – Festiwal Kultury Studenckiej
1990r. – Szkocja – Glasgow – ponownie na zaproszenie Strathclyde University (wymiana kulturalna)
1994r. – Włochy – Riva del Garda – III Międzynarodowy Konkurs Chóralny – brązowy dyplom
1994r. – Czechy – Litomyśl – Międzynarodowy Konkurs Chóralny – srebrny medal
1995r. – Niemcy – Bühl-Baden – Euro Treff Music – europejskie warsztaty muzyczne
1996r. – Włochy – Riva del Garda – IV Międzynarodowy Konkurs Chóralny – srebrny dyplom (muzyka świecka) i brązowy dyplom (muzyka sakralna)
1996r. – Niemcy – Wetzlar, Giessen, Bad Neuheim – koncerty symfoniczne wykonywane wraz z solistami, orkiestrą Stadtteater Giessen oraz chórem Singakademie Wetterau. W programie – oratorium współczesnego kompozytora angielskiego Michaela Tippeta „A child of our time”
1997r. – Austria – Wiedeń – Międzynarodowy Festiwal Chóralny z okazji 200 rocznicy urodzin F. Schuberta
1998r. – Norwegia – tournee koncertowe na zaproszenie SkeiVasskoret
1999r. – Czechy – Usti nad Łabą – Festiwal Chóralny
2000r. – Włochy – Grado – Festiwal „Isola del Sole” – 2 srebrne dyplomy (chóry mieszane i muzyka sakralna)
2002r. – Holandia – Monster – Międzynarodowy Festiwal Chóralny „Tonen 2002” – 4 koncerty muzyki świeckiej i sakralnej
2003r. – Francja – Międzynarodowe Warsztaty Chóralne w regionie Ariele oraz tournee koncertowe (Francja, Włochy, Niemcy)
2004r. – Ukraina – Lwów – na zaproszenie Politechniki Lwowskiej (wymiana kulturalna)
2005r. – Ukraina – tournee koncertowe na Krymie na zaproszenie Politechniki Lwowskiej i Krymskiego Chóru Kameralnego z Symferopolu – koncerty w Jałcie i Symferopolu
2006r. – Szkocja i Anglia – tournee koncertowe na zaproszenie Strathclyde University Glasgow
2006r. – Niemcy – Ulm i Günzburg – koncerty oratoryjne „Liverpool Oratorio” Paula McCartneya i Carla Davisa z towarzyszeniem solistów Teatru Wielkiego w Łodzi, Akademickiego Chóru Politechniki Lubelskiej, Chóru Chłopięcego St.-Georgs-Chorknaben Ulm i Orkiestry Fachhochschule Ulm
2007r. – Czechy – Praga – XVII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Adwentowej i Kolędowej – I miejsce („Złote Pasmo”)
2010r. – Węgry – Budapeszt – 10. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Adwentowej i Bożonarodzeniowej
2011r. – Ukraina – Lwów – na zaproszenie Politechniki Lwowskiej (wymiana kulturalna)
2011r. – Irlandia – Sligo – XXIII Międzynarodowy Festiwal Chóralny – Grand Prix festiwalu oraz I miejsce w kategorii muzyki rozrywkowej
2012r. – Portugalia – Freamunde – II Międzynarodowy Festiwal Chóralny – Srebrny Dyplom w kategorii muzyki sakralnej
2016r. – Czechy – Praga – Międzynarodowy Festiwal Współczesnej Muzyki Chóralnej „Canti veris Praga” – “Zlate Pasmo” w kategorii chórów mieszanych
2016r. – Hiszpania – Vic k.Barcelony – 34. Międzynarodowy Festiwal „Música de Cantonigros” – koncerty muzyki sakralnej i ludowej
2018r. – Niemcy – Baden-Baden – 8. Festiwal Muzyki Adwentowej
2019r. – Macedonia – Ochryda – Międzynarodowy Festiwal Chóralny – II nagroda w kategorii chórów dorosłych
2023r. – Litwa – Ejszyszki – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Chóralnej – „Srebrna Wstęga Solczy” w kategorii chórów dorosłych – mieszanych
2024r. – Włochy – Rzym – „Musica Eterna a Roma” Międzynarodowy Festiwal i Konkurs Chóralny – Złoty Dyplom, wygrana kategorii chórów mieszanych oraz nominacja do Nagrody Głównej
Niemniej ważny dla chóru był udział w wielu międzynarodowych festiwalach chóralnych organizowanych w Polsce i zdobyte tam również laury. Należy tu wymienić m.in. trzykrotne uczestnictwo w prestiżowym dla chórów amatorskich festiwalu „Legnica Cantat”, Łódzkim Festiwalu Chóralnym „Cantio Lodziensis” (pierwsze i drugie nagrody), Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Religijnej w Rumi (2002r. – III nagroda), III Ogólnopolskim Konkursie Pieśni Pasyjnej w Bydgoszczy (srebrny medal, 2007r.), XI Ogólnopolskim Festiwalu Pieśni Religijnej „Cantate Deo” w Rzeszowie (I nagroda – 2007r.), IV Festiwalu Chóralnym „Cantate Domino” w Krakowie (III miejsce i nagroda specjalna, 2009r.), IV Ogólnopolskim Konkursie „Ars Liturgica” w Gnieźnie (złoty dyplom i nagroda specjalna, 2010r.), 3 Krakowskim Festiwalu Pieśni Adwentowych i Bożonarodzeniowych (srebrny dyplom – 2012r.), X Jubileuszowym Ogólnopolskim Konkursie Kolęd i Pastorałek w Chełmnie (złote pasmo – 2015r.), IV Gdańskim Międzynarodowym Festiwalu Chóralnym (srebrny dyplom – 2015r.).
Nie sposób wymienić wszystkich koncertów udziałem Akademickiego Chóru Politechniki Łódzkiej. Tradycją stały się występy zespołu na koncercie inauguracyjnym corocznego Festiwalu Nauki, Techniki i Sztuki w Łodzi, liczne koncerty kolęd w kościołach łódzkich i miast regionu. Na uwagę zasługuje udział chóru w koncercie „Gloria In Excelsis Deo” – Kolędy Świata w Teatrze Wielkim w Łodzi w 2004 roku, jak i udział w gali z okazji 75-lecia Radia Łódź w tym samym miejscu w roku 2006. Chór często był zapraszany do uświetnienia różnych uroczystości zarówno w Politechnice Łódzkiej jak i imprez organizowanych przez inne instytucje.
Jednym z najważniejszych wyzwań muzycznych chóru było przygotowanie i zorganizowanie łódzkiego i warszawskiego prawykonania „Liverpool oratorio” Paula McCartneya w czerwcu 2006 roku. Przedsięwzięcie to wymagało zaproszenia do współpracy Akademickiego Chóru Politechniki Lubelskiej, Warszawskiego Chóru Chłopięcego i Męskiego przy Akademii Muzycznej w Warszawie, Orkiestry Fachhochschule Ulm z Niemiec oraz solistów Teatru Wielkiego w Łodzi – Doroty Wójcik – sopran, Agnieszki Makówki – alt, Krzysztofa Marciniaka – tenor i Przemysława Reznera – bas-baryton. Oprócz koncertów w Łodzi i Warszawie utwór został wykonany w Ulm i Günzburgu (Niemcy) oraz w Lublinie, wszędzie spotykając się z gorącym entuzjastycznym przyjęciem przez publiczność.
W 2012 roku chór towarzyszył słynnemu tenorowi Andrea Bocellemu podczas jego koncertu w łódzkiej Atlas Arenie. Od 2014 roku bierze udział w polskich edycjach koncertów z serii Night of the Proms, jako pierwszy w historii niebelgijski chór na stałe współpracujący z projektem.
W roku 1997 chór wydał swoją pierwszą płytę kompaktową. W 2008 roku ukazuje się płyta kolejna, a w 2014 trzecia – tym razem kolędowa. Mamy nadzieję, że się spodoba i będzie słuchana z przyjemnością.
Istnienie chóru, wyjazdy szkoleniowe i koncertowe nie byłyby możliwe, gdyby nie wsparcie władz Politechniki Łódzkiej – kolejnych rektorów – prof. Józefa Mayera, prof. Jana Krysińskiego, prof. Stanisława Bieleckiego, obecnego Rektora prof. Sławomira Wiaka, a także prorektorów ds. studenckich PŁ – prof. Andrzeja Jopkiewicza, prof. Stanisława Wysockiego, prof. Stanisława Mitury, prof. Ireneusza Zbicińskiego, prof. Wojciecha Wolfa, prof. Sławomira Wiaka i obecnego prorektora dr hab. inż. Witolda Pawłowskiego.
Zdjęcia z 40 lat
nieprzerwanej działalności Akademickiego Chóru Politechniki Łódzkiej (1968-2008)
Kalendarium z pierwszych lat działalności AChPŁ (1951-2001)
Archiwalna strona Chóru z 1997 roku
Dyrygenci w historii Akademickiego Chóru Politechniki Łódzkiej:
lata 1951-1965
– Stanisław Zagozdon (1951-1953)
– Bogdan Pawłowski (1953-1954)
– Andrzej Cwojdziński (1954-1959)
– Feliks Kośnicki (1959-1965)
lata 1968-20…
– Mirosław Przybył (1968-1973)
– Marek Jaszczak (1969-1971)
– Włodzimierz Pośpiech (1973-1974)
– Zbigniew Pawelec (1974-1975)
– Henryk Zieliński (1975-1977)
– Elżbieta Gryńkowska (1977-1981)
– Barbara Olesińska (1977-1980)
– Jacek Szczeciński (1981-1988)
– Sławomir Kaczorowski (1981-1988)
– Krzysztof Kozłowski (1988-1990)
– Andrzej Wierzbowski (1990-1993)
– Dariusz Ciotucha (1990-1993)
– Jerzy Rachubiński (1993-2019)
– Beata Pielesiak (2013-2015)
– Marta Jabłońska (2016-2017)
– Magdalena Kościuszko (2017-2019)
– Mariusz Lewy (od 2019)